Trà sữa là thức uống yêu thích của mọi lứa tuổi. Trong một thập niên qua, trà sữa gắn liền với bao kỷ niệm buồn vui trong mỗi cuộc sống chúng ta, kết nối những mối quan hệ trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp. Sau một ngày làm việc mệt nhọc, những lần sinh nhật cùng bạn bè thân yêu … trà sữa là thức uống phổ biến dễ chấp nhận.
Tuy nhiên, nếu giản đơn trà sữa chỉ dừng lại như một thức uống giải khát, lâu lâu uống một lần chẳng sao. Nhưng một khi, trà sữa trở thành thức uống thường xuyên, chẳng hạn như uống sau mỗi bữa ăn trưa, sau mỗi chiều làm việc, tan trường … lúc đó trà sữa không còn là chuyện đơn giản nữa rồi.
Vì sao vậy? Chúng ta thử phân tích về 1 ly trà sữa để hiểu rõ hơn về thức uống “vạn người mê” này nhé.
Nguyên liệu và năng lượng
Nguyên vật liệu để làm nên ly trà sữa gồm cốt trà, bột kem sữa, đường cát, thêm trân châu, bánh pudding, thạch … Với một ly trà sữa thông thường trên thị trường có dung tích trung bình 400ml (bao gồm 200ml cốt trà, 50 gam bột kem sữa, 40 gam đường, 200 gam đá xay), có thành phần dinh dưỡng chung như sau:
Năng lượng
| Năng lượng | 400 kcal |
| Protein | 14 g |
| Lipid | 13 g |
| Glucid | 57 g |
1 ly trà sữa 400kcal tương đương một số thực phẩm:
|
Thực phẩm tương đương |
Ghi chú |
| 1,5 gói mì tôm | 250 – 350 kcal/1 gói mì tôm |
| 1,5 tô phở bò (giá 30 ngàn đồng) | 300 kcal (khoảng 50g thịt bò, 100g bánh phở, nước lèo)/ 1 tô phở |
| 2 ổ bánh mì (giá 15 ngàn) | 150 – 200 kcal/1ổ bánh mì thịt nguội paté |
| 2 ly cà phê sữa (loại 350ml) | 180 – 200 kcal/1 ly cà phê sữa đá |
| 2 chén cơm trắng (50g gạo) | 190 kcal/1 chén cơm |
Khi sử dụng trà sữa thường xuyên, năng lượng lớn trong ly trà sữa sẽ góp phần làm tình trạng béo phì tăng nặng, cụ thể:
Trẻ thừa cân: muốn tiêu hao 400 kcal thì trẻ cần đi bộ nhanh (8 km/giờ, tức là đi nhanh gấp 2 lần so với đi bộ thông thường) liên tục trong 60 phút. Nhưng có mấy trẻ thừa cân béo phì siêng năng làm được điều này? Chính vì lẽ đó, nếu hằng ngày nạp vào cơ thể từ 400 – 800kcal (1 đến 2 ly trà sữa) sẽ làm gia tăng nguy cơ thừa cân béo phì rất nhanh ở trẻ vì trẻ chưa có ý thức rõ về việc vận động rèn luyện cơ thể.
Trẻ suy dinh dưỡng:
- Với mức năng lượng trên tuy nhiều nhưng chỉ là “năng lượng rỗng”, nghĩa là 1 ly trà sữa chỉ cung cấp năng lượng thuần túy chứ không đảm bảo thành phần dinh dưỡng cân đối đủ 4 nhóm thực phẩm (đạm – đường – béo – xơ).
- Thành phần sữa trong 1 ly trà sữa trân châu so với sữa bò lại thiếu hụt về canxi, các nhóm vitamin B, vitamin A.
- Thêm nữa, trà sữa còn chứa lượng đường lớn không tốt cho sức khỏe.
- Loại năng lượng rỗng này sẽ làm trẻ biếng ăn, thậm chí bỏ ăn vì “ngang miệng” trước bữa ăn chính và hẳn nhiên làm tình trạng suy dinh dưỡng nặng hơn lên.
Nguồn gốc và xuất xứ nguyên liệu làm trà sữa
Nguyên liệu làm trà sữa có thể từ nhiều nguồn. Chúng ta có thể tự làm bằng tinh trà và sữa, rồi nguyên liệu để làm trân châu từ bột năng, bột lọc, rau câu từ rong biển. Nhưng phổ biến hiện nay là hầu hết nguyên liệu trên được mua ở chợ, tiệm tạp hóa nhưng nguồn gốc và xuất xứ thì không in trên bao bì (không rõ nguồn gốc). Những nguyên liệu này nhìn chung có chứa những chất phụ gia công nghiệp, hóa chất không tốt cho sức khỏe.
Nguy cơ hóc dị vật đường thở
Chắc hẳn chúng ta sẽ ngạc nhiên tại sao uống trà sữa (giống uống nước thôi) mà lại gây hóc dị vật (dị vật đường thở).
Hãy chú ý: trong mỗi ly trà sữa có nhiều hạt trân châu, hạt rau câu đi kèm với ống hút (đường kính lớn) và hầu như người lớn, trẻ con khi uống trà sữa đều thích dùng ống hút dạng này. Dưới áp lực hút mạnh, những hạt trân châu với đường kính khá lớn có thể chui tọt vào và mắc lại ở hầu họng, khí quản của trẻ gây ra tình trạng dị vật đường thở. Nếu không cấp cứu kịp thời, trẻ có thể tử vong vì suy hô hấp. Vì vậy, khi trẻ sử dụng trà sữa trân châu cần có sự giám sát của người lớn cũng như chọn loại trân châu hạt nhỏ, nếu hạt to thì nên cắt nhỏ rồi hãy cho bé uống.
Vệ sinh an toàn thực phẩm
Chúng ta nên chọn hàng quán sạch sẽ, nguyên vật liệu đựng trong hộp có nắp đậy, tránh ruồi nhặng, được che đậy kĩ tránh khói bụi xung quanh. Nói đơn giản như vậy đấy nhưng nếu chúng ta không nghiêm khắc với bản thân, dễ dãi với sức khỏe của chính mình khi chọn một quán trà sữa không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm thì câu chuyện tiếp theo sau đó là chỉ biết … “ ôm nhà vệ sinh” suốt ngày vì tiêu chảy do ngộ độc thực phẩm!
Tóm lại
Ngẫm lại Ông Bà xưa nói chí phải: “học ăn, học nói, học gói, học mở”. Qua những khía cạnh đã phân tích trên, có thể thấy trà sữa không là thực phẩm xấu, nhưng trà sữa sẽ trở thành kẻ phá hoại sức khỏe bản thân nếu chúng ta không “học” cách lựa chọn và cách uống trà sữa một cách khoa học
BS CKI ĐÀO THỊ CẨM THÙY
KHO DINH DƯỠNG – BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG THÀNH PHỐ